İnsanlığın organ nakline olan talebi günden güne artarken, bu talep günümüzde çok sıkıntı karşılanıyor. Organ donörlerinin azlığı ve organların korunumunun sağlanmasındaki zorluklar bu durumun en temel nedenlerinden olurken, bilim dünyası da yapay organlar ve domuz organları üzere alternatif yollar üzerinde çalışıyorlar.
Bugünse bilim dünyasından mihenk taşı niteliğinde yeni bir haber geldi. Cell mecmuasında yayınlanan araştırmaya nazaran bilim insanları, tarihte birinci defa yapay fare embriyolarını rastgele bir rahim, sperm yahut yumurtaya gereksinim duymadan büyütmeyi başardı. Yeni keşfin, organları en baştan oluşturmakta başlangıç adımı olabileceği düşünülüyor.
Embriyoların birçoğu hayatını kaybetti, lakin yaşayanlar gelişmeye devam etti:
- Embriyoların günden güne gelişme süreci
Embriyoyu en uygun ‘organ üretim makinesi’ ve ‘üç boyutlu biyolojik yazıcı’ olarak gördüklerini paylaşan bilim insanları, yapay embriyoları kök hücrelerden türetti. Olağanda beden tarafından bu hücrelere gönderilen ve ‘ne yapmaları gerektiğini’ söyleyen kimyasal sinyaller, bilim insanları tarafından yapay olarak taklit edildi.
Sentetik embriyoların birçoğu bu kademe mühletince hayatını kaybetti. Lakin embriyoların bir kısmının yaklaşık 8,5 gün boyunca gelişmeye devam ettiği gözlemlendi. Üstelik bu müddet, farelerin gebeliğinde geçen olağan müddetten iki kat daha fazlaydı. Bu basamakta gelişen embriyolar, olağan fare embriyolarıyla %95 benzerliğe sahipti ve plasenta gelişimini tamamlayarak omurga, sindirim sistemi, atan bir kalp ve beyin gelişimine kadar varmıştı.
Gelecekte organ donörlüğüne gereksinim duyulmayacağını düşündürten yeni gelişmede bilim insanları, bir sonraki basamağın kök hücrelerin neyi nasıl yapması gerektiğini nasıl anladıkları ve embriyoda bulunmaları gereken pozisyonu nasıl belirlediklerini anlamak olacağını paylaştı.
Bununla birlikte yapay insan embriyoları konusundaki etik tartışmaların da yine gündeme getirilmesi gerektiği, bunun için en düzgün yasal ve etik çerçevenin oluşturulmasının gerekliliği aktarıldı.
Peki, siz bu husus hakkında neler düşünüyorsunuz?
Daha evvel de yapay olmayan, direkt farelerden alınan bir embriyo rahim dışında büyütülmüştü:
