Pandemi ile birlikte sıhhatimizin değerini bir sefer daha anladığımız bugünlerde sağlıklı hayat ve diyet reçetelerinin hangisine bakarsanız bakın kesinlikle keten tohumu ile karşılaşırsınız. Yeni moda olmuş bir besin üzere görünse de aslında antik medeniyetler bile keten tohumunun yararlarını biliyor ve sağlıklı hayatın merkezine koyuyorlardı. Keten tohumunun bu kadar sevilmesinin bir öteki nedeni de kilo verme sürecine yardımcı olması.
Sağlıklı olmak herkesin birinci önceliği olsa da fazla kilolarımızından kurtulmak da değerli. Keten tohumu sayesinde kilo kaybederken sıhhatinizi kaybetmemek mümkün. Elbette tüm doğal besinler üzere keten tohumu kullanırken de kimi noktalara dikkat etmek ve oranını uygun ayarlamak son derece değerli . Bu besinle birinci sefer tanışıyorsanız keten tohumu nedir ne işe fayda, yararları nelerdir gelin tüm ayrıntılarıyla inceleyelim.
İçindekiler
İlk olarak, keten tohumu nedir?
Ketengiller ailesinin en yaygın tipi olan keten, mavi ve sarı renklere sahip ipeksi çiçekler açan bir bitkidir. Keten tohumu olarak isimlendirdiğimiz besin ise bu bitkinin tohumlarıdır. Son derece yağlı bir tohum olduğu için genel olarak yağı çıkarıldıktan sonra geri kalanı hayvan yemi olarak kullanılır. Omega 3 açısından zengindir.
Biraz geçmişe gidip de keten tohumunun eski medeniyetlerdeki kullanımını incelediğimiz vakit karşımıza eski Mısır ve Çin çıkıyor. Çin merkezli olmak üzere neredeyse tüm Asya medeniyetlerinde kullanılmış olan keten tohumu, o devir tıp alanındaki en kıymetli ilaçlardan bir tanesi olarak kabul ediliyordu. Bu özellikleri nedeniyle bugün bile alternatif tıpta kullanılmaktadır.
Keten tohumu ne işe fayda?
Keten tohumunu ya direkt olarak tohum formunda tüketebilirsiniz ya da soğuk sıkım usulü ile elde edilen yağını kullanabilirsiniz. Her ikisi de tıpkı yapı özelliklerine ve hasebiyle yararlara sahiptir fakat direkt tohum ya da ezilerek tozu halinde kullanıldığı vakit içinde bulunan lifleri de bedeninize kattığınız için bağırsak düzenlemesinde ve kilo vermede çok daha tesirli bir sonuç verecektir.
7 gram öğütülmüş keten tohumunda 37 kalori, 2 gram karbonhidrat, 3 gram yağ, 2 gram lif, 1.3 gram protein ile birlikte günlük gereksiniminizin yüzde 10’u kadar tiamin, yüzde 9’u kadar bakır, yüzde 8’i kadar manganez, yüzde 4’ü kadar fosfor, yüzde 3’ü kadar selenyum, yüzde 3’ü kadar çinko, yüzde 2’si kadar B6 vitamini, yüzde 2’si kadar demir ve yüzde 2’si kadar da folat vardır.
Keten tohumunun yararlarına yakından bakalım:
Omega 3 yağ asidi ile kalbinizi korur:
Keten tohumunun insan sıhhati için bir numaralı yararı, zengin omega 3 yağ asidine sahip olmasıdır. Daha evvel buradaki yazımızda sayısız yararından bahsettiğimiz omega 3 yağ asidi içeren keten tohumundan sistemli olarak tükettiğiniz vakit kalp sıhhatinizi muhafazanın yanı sıra damar sıhhatinizi da koruduğunuz için inme riskini minimuma indirebilirsiniz.
Kanser riskini azaltır:
Kanserle çaba etmek için incelenen bitkilerdeki aktif husus lignandır. Keten tohumunda bulunan lignana sayısı, başka bitkilere oranla binlerce kat daha fazladır. Yapılan hayvan çalışmalarında keten tohumunun kolorektal, deri, kan, akciğer, göğüs kanseri hücrelerinin büyümesini önlediği açık bir biçimde görülmüştür. Beşerler üzerindeki tesiri için çalışmalar sürse bile büyük bir umut olduğu aşikar.
Lifli yapısı sayesinde bağırsak hareketlerinizi düzenler:
7 gramlık bir yemek kaşığı keten tohumunda 2 gram lif vardır. Bu oran erkeklerin alması gereken günlük lif miktarınının yüzde 5’ini, bayanların ise yüzde 8’ini oluşturur. Bu lifin içinde bulunan iki farklı tıp, bağırsak bakterileri tarafından fermente edilerek bir tertip oluşturur. Sağlıklı bir boşaltımın yanı sıra bu lifler bağırsaklardaki suyu emerek sindirimi yavaşlatır ve kan bileşenlerindeki anlık düşmeleri ve yükselmeleri önler.
Kolesterol düzeyinizi düşürür:
Periferik arter hastalığı olan bireyler üzerinden bir aylık bir çalışma yapıldı. Bu çalışma boyunca tüm iştirakçilere günde 30 grama denk gelen 4 yemek kaşığı keten tohumu verildi. Bir ay sonunda iştirakçilerin makûs kolesterol oranı yüzde 15 azaldı. Yapılan daha uzun müddetli bir çalışmada, iştirakçilere birebir oranda keten tohumu verildi ve toplam kolesterol oranında büyük oranda düşüş yaşandığı görüldü. Keten tohumunun kolesterol düşürücü tesirinin sahip olduğu liflerden kaynaklandığı düşünülüyor.
Kan basıncını denetim altına alır:
Yüksek kan basıncına sahip tansiyon hastaları üzerinden 12 haftalık bir çalışma yapıldı. Bu çalışma boyunca iştirakçilere günde 30 gramlık 4 yemek kaşığı keten tohumu verildi. Bu mühlet sonunda iştirakçilerin kan basıncında büyük oranda düşüş gözlendi. Yapılan farklı bir çalışmada 3 aydan uzun mühlet tertipli olarak birebir oranda keten tohumu tüketen hastaların kan basıncında 2 mm Hg düşüş görüldü. Küçük üzere görünen bu düşüş, kalp hastalıkları kaynaklı vefatları yüzde 15 oranında azaltmaktadır.
Kan şekerinizi düzenler:
Kan şekerindeki düzensizlik nedeniyle ortaya çıkan tip 1 ve tip 2 diyabet üzerinde keten tohumunun kıymetli bir olumlu tesiri vardır. İnsülin direncini tedbire maharetine sahip olan keten tohumununun olumlu tesirinin içinde bulunan liflerden kaynaklandığı düşünülüyor. İçindeki lifler kandaki şeker emilimini yavaşlatarak ani düşüş ve yükselişleri önlüyor. Bu nedenle tüm lifleri alabilmek için yağı yerine direkt olarak tohumun kendisinin tüketilmesi öneriliyor.
Kilo denetimi sağlar:
Yapılan bir çalışmada, iştirakçilere içinde 2.5 gram keten tohumu bulunan tabletler içirildi. Keten tohumu alan iştirakçilerin açlık hissinin ve iştahının azaldığı gözlemlendi. Sindirimi yavaşlattığı için tokluk hissi yaratıyor ve kişinin iştahını denetim altına alıyor. Tertipli tüketildiği vakit karın yağı erimesinde de olumlu tesirleri olduğu görülmüştür.
Öğünlerinize lezzet katar:
- Keten tohumu tozunu suya ya da içeceklerinzie katabilirsiniz.
- Keten tohumu yağı ile salatalarınıza sos yapabilirsiniz.
- Tozunu ya da direkt olarak tohumu yoğurtla karıştırıp yiyebilirsiniz.
- Kurabiyelerin, keklerin ve ekmeklerin içine ekleyebilirsiniz.
- Yumurta ile karıştırıp omlet yapabilirsiniz.
- Köfte baharatı olarak kullanabilirsiniz.
Keten tohumu tüketirken dikkat etmeniz gerekenler:
Yapılan çalışmalarda farklı oranlarda kullanılsa bile bir yetişkinin günlük olarak alması gereken keten tohumu ölçüsü günde azamî 7 gram yani 1 yemek kaşığıdır. Fazlası gaz ve şişkinlik yapabilir. Şu durumlardan birine sahipseniz keten tohumu tüketimi öncesi hekiminize başvurmayı ihmal etmeyin;
- Kan inceltici kullanıyorsanız
- Antiplatelet ilaç kullanıyorsanız
- Hormon tedavisi alıyorsanız
- Hormona hassas kanseriniz varsa
- Hamileyseniz
- Emziriyorsanız
- Alerjik bir bünyeniz varsa
İnsan sıhhatine olan faydaları binlerce yıldır bilinen keten tohumu nedir, ne işe fayda, yararları nelerdir üzere merak edilen soruları yanıtlayarak bu mucizevi besin hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Makul oranda kullanıldığında herhangi bir yan tesiri olmasa bile düzenli kullanmaya başlamadan evvel en yakın sıhhat kuruluşuna giderek en yanlışsız ve size özel bilgiyi uzman bir doktordan almayı ihmal etmeyin. Husus hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.