Tekstil kesimi yıllarca Türkiye’de öncü olurken, dünya çapında da gelişti lakin sorun şu ki markalaşma ve katma pahalı üretim yaratamayınca rekabette ucuzluk kulvarında yer alıyor. Bu da patronun gözünü tasarruf ettiğinde seslerin yüksek çıkamadığı, enflasyonla ezilse de umursamadığı ‘işçi maaşlarına’ çeviriyor. Böylece çalışan kesim, bilhassa dokumacılık kesiminde hem işini kaybetme tehlikesiyle yaşıyor hem de örnek alınan ülkelerdeki kurallar içleri acıtıyor.
Türkiye’nin ihracat öncelikli modelinde dokumacılık dalı öne çıkıyor. Tarihten gelen problemlerle hala “sanayide devrim” sorunsalı yaşanan Türkiye’de, markalaşma ve katma kıymetli üretim meseleleri, Cumhuriyet’i kurarken dev fabrikalar kuran ülkemizde 100 yıl sonra da tartışılıyor.
İhracat odağında maliyetler öne çıkarken, iç dinamiklerdeki enflasyon ve kur sarmalı da dikkat çekiyor. Bu açıdan bakıldığında patron tarafın haklılığı görülürken, ülke gelir paylaşımına bakınca personelin durumu tabloyu değiştiriyor. Ulusal gelirden ve büyümeden alınan hisse, maaşlılar için giderek küçülürken, patron hala fiyat maliyetlerinden yakınıyor.
Tekstil dalı, emek ağır olarak katma bedelli olmayan üretimle, patronun artan maliyetleri ve emekçilerin açlık sonu ve altındaki fiyatlarıyla son 1 yılda işten çıkarmalarla gündemde.
Cumhuriyet’te Ali Can Polat haberine nazaran, son 1 yılda 150 bin işçi işsiz kalırken, 200 bin çalışanın de işi tehlikede.
Aralıkta yapılacak olan minimum fiyat görüşmelerine hakikat başlayan tartışma bu yıl erken alevlendi. Ücret-maliyet-enflasyon üçlüsünde şikayetçi olmayan yok.
Yükselen maaşların enflasyonu yükselttiği savunulurken, patron maliyetlerden ve rekabet edememekten şikayetçi oluyor. Personeller de şirketlerin kârlarını işaret ediyor.
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Başkanı Ramazan Kaya, işçilik maliyetlerinin rakip ülkelerde 200 dolar olduğunu, Türkiye’de bir emekçinin maliyetinin 850 dolar olduğunu söylerken, rekabet edemediklerini, katma pahalı eserlere yönelmek gerektiğini belirtti. Kaya, ‘Bu, akşamdan sabaha olmuyor doğal ki. Biz başladık bu dönüşüme fakat enflasyon ve resesyon bizi negatif etkiledi” tabirlerini kullanırken, yeniden devlete yöneldi: “Burada sermaye takviyesi çok değerli. Bizim devletten beklentimiz en az bir yıl ödemesiz beş yıl vadeli krediler olmalı” dedi.
Tekstilcilerin işaret ettiği rakip ülkeler olarak Bangladeş ve Pakistan telaffuzlarına dokuma kesiminden Sabri Ünlütürk, katma pahalı eserlerde bu ülkelerin rakip olmadığını söyledi. Lakin kur ve enflasyonda son yıllarda yaşananların da gerçeklik uzak olduğunu ekledi.
Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) İstanbul Bölge Temsilcisi Asalettin Aslanoğlu, Türkiye’de çalışan çalışana Bangladeş, Tayvan fiyatlarının dayatılamayacağını söylerken, patronların hükümetle pazarlıklarında, güç, teşvik, vergi konuşmak yerine personel maaşı konuştuğunu belirtti.