Borsa İstanbul’da son aylarda yaz mevsiminde olağanda görülen tatil havası, bilhassa bankacılık tarafında görülmedi. Yaz sıcağını artıran süreçlerde yükselişler soluksuz olurken, düşüş de huzursuz edici formda sürüyor. İktisatta dış tesirlerin baskısı artarken, endekste iç dinamikler yönlendirici oldu. Aylardır herkes, ‘Borsa’da neler oluyor?’, ‘Banka paylarında yükseliş sürer mi?’, ‘Ne vakit düşecek?’, ‘Düşüş ne kadar sürecek?’ sorularını sıralarken, uzmanların da gündeminde bu başlıklar görülmeye devam ediyor.
Borsa nedir Ne değildir
Borsa gelecek için itimat duyulan şirketlere yatırım yapabilmek ya da ortak Manavgat Escort olabilmek ismine pay senedi alım satım yapmaya yarayan platformlar olurken şirketin idaresinde sorumluluk almadan payını aldığınız şirkete dair beklentiyi ortaya koyarak temettü büyüme ve yükseliş yoluyla para kazanma ortamıdır Öbür Escort Manavgat yandan da şirketlerin fon bulma muhtaçlığını bu yatırımcılarla giderir Borsa İstanbul da bizim üzere yatırım anlayışı olan ülkelerde kıymetli pozisyonda olmalıdır Ancak son birkaç haftadır olan akıl dışı gelişmeler açıklanmaya Manavgat Escort bayan çalışılırken üstteki üzere gayeleri olan gerçek yatırımcılarıysa huzursuz ediyor
Borsa’da neler olmuştu
20211’de kurlardaki tırmanışa paralel Borsa İstanbul’da görülen hareket bir manada yenilenirken bu defa uzmanların yapay olduğu konusunda ikazları görülmüştü Bankacılık üzere istikrarlı seyir izleyen payların öncülüğünde görülen soluksuz yükseliş Temmuz ayının ortasında BİST 100’de 2 300’lerden XBANK’ta 1 900’lerden başladı
Tavanı bozulamayan bankacılık payları eşliğinde 13 Eylül’de endekste 3 715 bankacılıkta 5 100’e vardı Ortadan geçen 13 günün akabinde bugün 26 Eylül BİST 100 endeksi 3 250 XBANK 2 898 düzeyinden süreç görüyor Bankacılık endeksinde hacim de 22 Temmuz dan 12 Eylül e kadar dört kat artıyor
Son aylarda yaşananalar da işverenler için önemli bir imtihan ortamına dönüşüyor
Dünya’da Barış Erkaya’nın Borsa Analiz’ine nazaran borsada payı alınan şirketin ana hissedarlarındansanız bir yatırımcı edasıyla tüm bu olup bitenleri izleyemezsiniz Pay senetlerinizin manipülatif hareketlere alet edilip edilmediğini denetim etmek zorundasınız
Son aylarda yaşananalar da işverenler için önemli bir imtihan ortamına dönüşüyor Bu oynaklıklarda kimi şirketlerde idare olaya el atarak dalgalanmalara çok süratli tepki verip yatırımcılara da ‘biz buradayız’ inancı aşıladı
Küçük hissedarının destekçisi olan işverenler kimler
Borsa İstanbul da banka paylarında yaşanan oynaklıkta kırılmanın olduğu tarih 13 Eylül’den başlamak üzere 10 günlük süreçte yaşananlar mercek altına alınıyor
Halka arz sonrası piyasa yapıcılığı süreçleri harici ana hissedarların yaptığı alım süreçlerinin sayısı 72 olurken 28 şirketin paylarında süreçler görülüyor Toplamda da 329 milyon TL lik geri alım süreci oluyor
En çok alımı hangi şirket paylarında yaptılar
Sabancı Holding SAHOL paylarında geri alım fiyatı 13 19 Eylül aralığında 26 60 28 33 TL fiyattan 78 milyon TL oluyor
Onu izleyen Halkbank HALKB paylarında de tek günde 8 1877 TL ortalama fiyattan 8 5 milyon adet pay toplam 79 milyon TL ye geri alınıyor
Panora GYO da PAGYO da geri alımlar 19 81 23 12 TL aralığından yapılan 3 süreçle 52 milyon TL lik toplam meblağda oluyor
Oynaklığın en dikkat çektiklerinde olan piyasanın amirallerinden İş Bankası C ISCTR paylarında tek günde 8 8 19 TL aralığında 40 milyon TL den fazla alım yapılıyor
Net Holding te NTHOL dalgalı piyasada da 2 farklı günde süren süreçlerin toplamı 17 milyon TL oldu
Şişecam SISE 14 Eylül de süreç yaparken 14 milyon TL’lik Lider Turizm LIDER de çabucak hemen her gün yapılan süreçlerle 13 2 milyon TL’lik MLP sıhhat MPARK 1 hafta süren süreçlerde 9 7 milyon TL’lik geri alım yapıyor
Hisselerin tahtalarında işveren dayanak alımlarında yapılan süreçler de ileti taşıyor
Tek seferde güçlü geri alımlar çok tartışılan VİOP ta açığa süreç yapanlarla satıcılara verilen ileti olurken her an işler aksine dönebilir manasında
Aralıklarla yapılan güçlü alımlar tahtayı dengeleyerek alıcı tarafına yürek verici bir tesirde olurken her gün yapılan istikrarlı alımlar da düşen piyasada pay yatırımcısına uzun vadeli cüret veriyor
Bazı işverenlerinde sınıfta kaldığını belirten Erkaya geri alım yerine ani pay satışı yapanların olduğunu hatırlatarak kimilerinin da hali hazırda bulunan satışlarını sürdürdüğünü açıklıyor Bir kısım ana hissedarın da satışlarını ‘beklemeye’ aldığını belirtirken bu da bir ölçü inanç verebiliyor
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati 23 Ağustos tarihinde ki endekste yükselişin yarılandığı görülüyor bugün dönülüp bakıldığında Vatandaşlara şu an en çok getiriyi getiren Borsa İstanbul Vatandaşlarımızın nereye kanalize olacağı çok açık diyerek borsa yatırımına dikkat çekmişti
3 Eylül de de Bakan borsanın kırdığı rekorlardan ve yatırımcının duyduğu inançtan bahsetmişti Son olarak da 11 Eylül de Sermaye piyasalarımız her geçen gün itimat tazeliyor geleceğe itimatla bakıyor Borsamız haftayı dolar bazında 17 yılın en güçlü rallisiyle geride bıraktı 3 521 38 puanla haftayı sonlandırdı BIST 100 endeksi iki aydır rekor üstüne rekor tazeliyor O denli ki bu yükseliş Temmuz 2005 ten bu yana en güçlü ralliye işaret ediyor demişti
Ertesi gün işler değişti Bankacılık endeksinde 13 Eylül den sonra bedel kaybı başlarken yükselişteki övgü dolu telaffuzlar yerini sessizliğe bıraktı
Bakan Nebati nin tavsiyeleri tavsiyeleriyle pay süreci yapanlar varda kayıplar yüzde 70 lere varıyor
Muhalefet tarafında uzmanların vurgun manipülasyon üzere tanımlamalar yaptığı son devir hareketler inceleniyor
Diken’den Anıl Can Tuncer haberinde CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu son bir aydır borsayı takipte olduğunu belirtirken ‘Son bir ihtar yapacağım. Türkiye tarihin en büyük borsa manipülasyonlarına şahit oluyoruz. Küçük yatırımcı soyuluyor” dedi.
İşaret edilen süreçte uzmanlar yükselişi sıra dışı olarak nitelerken en çok düşen altı pay mercek altına alınıyor
İş Gayrimenkul Yatırım Paydaşlığı A Ş ISGYO payları 13 Temmuz da 15 12 TL den alıcı bulurken payda süreç hacmi 4 5 milyon TL oluyor 2 Ağustos ta 20 62 TL düzeyi tepe olurken 26 Eylül tarihinde an itibarıyla pay tabanda 9 10 TL den süreç görüyor
Şekerbank SKBNK 13 Temmuz da 1 06 TL den güne başlıyor 23 Ağustos ta 3 85 e kadar çıkarken 13 Eylül’de tepesi olan 5 37’den düşmeye başlayan pay bugün tabandan 2 28’de bulunurken son 7 süreç gününde tabandan süreç görmüş bulunuyor
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası TSKB 13 Temmuz daki fiyatı 2 04 ile güne başlıyor 7 Eylül’de 7 40 ile tepe yapıyor 13 Eylül’de düşüşe geçerek bugün de 2 62 ile tabandan süreç görürken tıpkı Şekerbank üzere 7 seanstır tabanda kilitleniyor
Geri alımları çok tartışılan kamu bankası Halkbank HALKB en sert yükselip inenlerden olurken 13 Temmuz da 4 63 TL’den güne başlıyor
23 Ağustos ta şimdi 6 26 TL düzeyine ulaşıyor 13 Eylül deyse 16 64 düzeyiyle Everest’e rakip oluyor Bugün 7 28 düzeyinden süreç görüyor 20 Eylül de gelen geri alımların düşüşü bir ölçü yataylaştırdığı görülürken Borsa İstanbul eski genel müdürü Hakan Atilla da birebir vakit bankanın da eski yöneticisi olarak geri alımda zamanlama manidar diyor
Vakıfbank’ta 13 Temmuz da açılış düzeyi 3 51 TL olurken pay 41 sefer maşallahla 41 günde 15 66 TL oluyor Pay bugün 7 25 TL’den süreç görüyor 13 Eylül’e nazaran yüzde 50 aşağıda bulunuyor
Akbank payları de 13 Temmuz da 8 11 TL düzeyindeyken 23 Ağustos ta bakanın borsa açıklamasına kadar 11 60 TL olurken 13 Eylül’de 19 14 TL yi görüp bugün 10 86 TL’de seyrediyor
BDDK ve TCMB’den deneyimle SPK ve Borsa İstanbul’da düzenleme
Ekonomist Atilla Yeşilada Sözcü’den Hasret Ermiş Beyhan’ın aktardığına nazaran BDDK ve TCMB örneğinden deneyimimiz bu cins düzenlemelerin sonuç vermediği yahut piyasada beklenmedik aksaklıklar yarattığı yönünde derken yarardan çok ziyan verildiğine de dikkat çekerek şunları söyledi
Asli vazifesini yerine getiren ve hükümetten buyruk almayan SPK ve Borsa İstanbul tek deva
Ekonomist Güldem Atabay yaşananlar için kamu otoritelerinin bunu yapanları cezalandırması gerekirken şu an pay geri alımlarıyla bu bireylerin kurtarıldığını söyledi
Atabay bu işleri yapanların Kılıçdaroğlu nun söylediği üzere aslında bilindiğini Berat Albayrak’a kadar uzanan söylentilerin olduğunu belirtiyor Lakin durumun tek açıklamasının sermaye piyasası ve tahvil piyasasının mahvedildiği olduğunu da açıkladı
Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre Borsa İstanbul için 3 Ekim’e dikkat çekti
İris Cibre Borsa İstanbul’da bankacılık endeksinde yaşananlarda hisse vadeli kontratların son günü olan 30 Eylül ve sonrasında 5 Ekim de birtakım kurumların temerrüde düştüğü ya da tahtalarda tabanların devam ettiğinin takasa para yatırdıklarını yahut takasın tıkandığının görüleceğini söyledi
Gazete Duvar’da Cibre yazısında ‘3 Ekim zurnanın zırt dediği yer olacak’ derken, ‘Akşam piyasa kapanacak, fiyatlar uzlaşılacak ve sonraki iş günü uzun konumda olanlar şayet konum kapatmadılarsa pay senetleri hesaplarına fiziki olarak teslim edilecek’ dedi.
Sözcü müellifi Serpil Yılmaz da Yatırımcının ‘göz nazaran göre ‘ şişmiş fiyatlardan bankacılık payları alıp yere çakılmasına neden nasıl ve kimler seyirci kaldı diye sorarken Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’yi işaret etti
Yılmaz ‘Nebati’nin yatırımcıları pay senedine yönlendiren açıklamalarıyla, Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’na (VİOP) talep arttırdığı gerçeği üstü örtülecek cinsten bir gaf değil’ derken, aracı kurum Ahlatcı Yatırım’a yönelik de, Ahmet Ahlatcı’nın “Müşterim Mehmet Akdere almış, ilgim yok” açıklamasını da şaşırtan bulduğunu belirtti.