Saatte 370 km sürate ulaşabilen ve ortalama kıymeti 20 milyon euro olan Formula 1 (F1) araçlarının her kesimi nitekim de altın kıymetinde. F1 yarışı izlerken çoğumuzun en çok keyif aldığı açı ise yarışı pilotun gözünden izlediğimiz kask kamerasıdır. Elbet kask kamerasından yarışı izlerken hepimizin aklına gelen birinci soru ise F1 direksiyonunda neden bu kadar çok tuş olduğu ve pilotların bu tuşlarla neler yapabildiğidir.
Gelin artık daima birlikte, yetenekli bir pilotun 370 km süratle bile giderken, elinin altındaki bu karmaşık tuşlarla neler yapabileceğine göz atalım.
F1 araçları kendine has olduğu için doğal olarak her direksiyon tıpkı değil ancak direksiyonların emsal olduğunu rahatlıkla tabir edebiliriz.
- 2019 döneminde grup arkadaşı olan iki Ferrari pilotu Charles Leclerc ve Sebastian Vettel’in direksiyonları. Farkları görebiliyor musunuz?
F1 pilotlarına şoför yerine pilot denmesinin altında yatan sebep, hem yüksek süratte araç kullanmaları hem de direksiyonlarının otomobilden çok, uçak direksiyonuna benzemesidir. Her kadronun kendine has direksiyon tasarımı şöyle dursun, tıpkı kadrodaki pilotların bile farklı direksiyonları vardır. Bu özel tasarım direksiyonlar, pilotların kendilerini en rahat hissedecekleri halde tasarlanır.
Her pilotun direksiyonunu inceleyebilecek kadar vaktimiz olmasa da F1-75’e yakından bakmamız, eminiz ki hepimizin bu bahisteki merakını giderecektir.
Yukarıdaki görselde F1’in en esaslı kadrolarından biri olan İtalyan devi Scuderia Ferrari’nin 2022 yılında tasarladığı ve bu dönem kullandığı Ferrari F1-75 aracının direksiyonu. Her ne kadar direksiyona ön taraftan bakınca belirli olmasa da pilotların en büyük güçlerinden biri olan DRS tuşu, direksiyonun art tarafında yani pilotun elinin tam altında duruyor.
Direksiyonun ortasında bulunan LCD ekran ise haberleşme bildirimleri ve aracın durumu başta olmak üzere daha pek çok bilgiyi adeta ışık suratında pilota iletmektedir.
Peki ya bu mucizelerle dolu F1 direksiyonunun biçimi neden alışageldiğimiz direksiyondan daha farklı?
- F1 direksiyonlarının vakit içindeki değişimi.
Günümüzdeki araçlarda direksiyonlar tam cins dönmeyi sağlayabilmek maksadıyla daire biçimindedir fakat F1 araçlarının tam çeşit dönmeye gereksinimleri olmadığı için bu halde bir direksiyona gereksinimleri yoktur. F1 araçlarının direksiyonları, pilotların diz uzaklığından de tasarruf edebilecekleri biçimde, araçta yer avantajı sağlamaya yönelik tasarlanır. Ayrıyeten yeniden bu tasarım, iki elle daha rahat bir kavrama imkanı sunar.
Kaza anında pilotun araçtan ne kadar çabuk çıkabileceği, direksiyonun ne kadar kolay çıkarılabileceğine bağlı.
F1 yarışları izlerken, yarış sonunda pilotların araçtan inmeden evvel direksiyonu çıkartıp aracın üzerine koyduğunu görüyoruz. Aslında pilotlar bunu her seferinde yapmak zorunda zira direksiyonu takılı F1 aracından inmek neredeyse imkansızdır. Bundan dolayı F1 araçlarının direksiyonları kolay kolay sökülebilecek biçimde tasarlanır.
Peki ya sizler F1 araçlarının direksiyonları ve fonksiyonları hakkında neler düşünüyorsunuz?
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 /