ABD’deki vegan bir annenin yetersiz beslediği bebeğinin vefatına neden olması geçtiğimiz günlerde tartışma konusu oldu Halkalı Escort bayan Sorumsuz anne ömür uzunluğu mahpus cezası aldı fakat bu üzücü olay beraberinde bir bilgi kirliliğine de neden oldu
Aslında tek hatalı anne değil baba da sorumsuz davrandı ve onun davası Escort Halkalı da devam ediyor Çiftin 18 aylık bebeği hayatını kaybettiğinde 8 kg ağırlığındaydı Bu yaşına karşın lakin 7 aylık bir bebek büyüklüğündeydi Soruşturma heyeti vegan çiftin 3 ve 5 yaşlarında iki Halkalı Escort çocuğunun daha olduğunu ve bu çocukların da yetersiz beslendiğini belirledi
Bu olaya baktığımızda ve popülist medyanın özensiz haberlerini okuduğumuzda veganlığın ziyanlı olduğu algısı oluşuyor Durum hakikaten bu türlü mi yoksa bu tip haberlere daha geniş bir perspektiften baktığımızda işin rengi değişiyor mu
Bu konu sık sık tartışma konusu olduğu için akıllardaki soru işaretlerini gidermeye çalışacağız
Söz konusu haberlerin akabinde başlarda oluşan soru işaretlerini gidermek ismine veganlığın herkes tarafından daha anlaşılabilir kılınması emeliyle Instagram’da faaliyet gösteren Vegan Beyin adminlerinden Berat a bahisle ilgili sorular yönelttik Ayrıyeten Kardiyolog Murat Kınıkoğlu Uzm Dr Oğuzcan Kınıkoğlu ve Diyetisyen Kevser Başkara’nın çocukların vegan beslenmesi hakkındaki niyetlerine de yazımızda yer verdik
Berat’a birinci sorumuzu yöneltmeden evvel bahisle ilgili bilimsel araştırmalardan bahsetmekte fayda var
BBC Good Food’da yer alan bilgilere nazaran hakikat planlama ve bilgi olduğu sürece bir çocuğun vegan olmasında sakınca yok Erken çocukluk devrinde beslenme yetersizliğinin olmaması için D vitamini kalsiyum demir omega 3 yağ asitleri ve B12 vitamini alımını güzel takip etmek gerekiyor
Omnivor yani hayvansal eserlerle de beslenen çocuklarla vegan beslenen çocukların kıyaslandığı Harvard Üniversitesinde yürütülen bir araştırma göre omnivor çocuklar ergenliğe daha erken giriyor ve daha çabuk büyüyor fakat kalp sıhhatleri vegan çocuklar kadar âlâ olmuyor
American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlanan hakemli bir çalışmada vejetaryen çocukların omnivor çocuklara kıyasla kalp sıhhatinin daha âlâ olduğu lakin beslenme yetersizliğinin bir ölçü fazla olduğu tespit edilmiş
UCL Great Ormond Street Çocuk Sıhhati Enstitüsü ve Çocuk Memorial Sıhhat Enstitüsü’ndeki araştırmacılar vegan çocukların daha sağlıklı bir kardiyovasküler profile ve daha az beden yağına sahip olduğunu tespit etmişler lakin büyümenin kemik mineral içeriğinin ve mikro besin durumunun etkilendiğini de görmüşler
Çalışma vegan diyeti uygulayan çocukların ortalama 3 cm daha kısa olduğunu 4 6 daha düşük kemik mineral içeriğine sahip olduğunu ve omnivorlara nazaran B12 vitamini eksikliğinin üç kat daha fazla olduğunu bulmuş Bu dezavantajlar olsa da avantajları da var vegan çocukların sıhhatsiz kolesterole sahip olmadıkları görülmüş
Bu çalışmada yer alan Profesör Mary Fewtrell’in bu bahisteki tavsiyeleri şu halde Vegan çocukların daha küçük bedenleri ve kemik boyutları hesaba katıldığında bile daha düşük kemik kütlesine sahip olduğunu bulduk Bu cins eksiklikler ergenliğe kadar devam eden bir diyetten kaynaklanıyorsa bu ömrün ilerleyen devirlerinde olumsuz kemik sonuçları riskini artırabilir
Cleveland Clinic ismindeki Amerikan akademik tıp merkezinde yürütülen diğer bir çalışmada ise bitkisel beslenen çocukların kan kıymetlerinin güzelleştiği tansiyonlarının güzel bir düzeye geldiği görülmüş Çalışmadaki birçok Amerikalı ve Kanadalı hekim çocukların vegan beslenmesinin düzgün olabileceğini belirtiyor
Bu araştırma sonuçlarına bakılırsa gerekli destekler verildiği sürece çocuklar vegan olabilir şayet dikkat edilmezse çeşitli meseleler ortaya çıkabilir
3 yıldır vegan olan Berat a birinci sorumuz şu halde Bu bilimsel araştırmaların da gösterdiği üzere çocuklarda veganlığın avantajları da dezavantajları da olduğu bir gerçek Sizce bir bebek vegan beslenmeli mi yoksa birinci aylarını atlattıktan sonra mı vegan olmalı
Berat Çocuklar üzerinde yapılan bu çalışmanın sonuçlarında sizin de belirtmiş olduğunuz üzere artı ve eksi istikametler mevcut Ancak besinleri birer paket olarak düşünüp bedenimize yararlı olanları alırken ziyanlı olanları da aldığımızı unutmadan hareket etmeliyiz Lafı fazla dolandırmadan soruyla ilgili asıl söylemek istediklerime gelecek olursak şayet günümüzde B12 başta olmak üzere birtakım vitamin ve minerallerin alımının eksikliği bir veganlık sorunu olmaktan fazla seri üretimin getirdiği birtakım sonuçlar sebebiyle aslında günümüzün de sorunu Yani ilerleyen yaşlarda hayatında hayvansal ürünleri kullanmayı hiç bırakmamış birisi bile B12 sorunu yaşayabiliyor
Bugün biliyoruz ki kemik erimesinin en büyük etkenlerinden biri de asidik yapıya sahip inek sütü alımının akabinde bedenimizin ortaya çıkan asiditeyi alkaliye döndürmeye çalışırken kemiklerden çektiği fosfattır Akabinde asidik besinle gelen kalsiyum da idrar yoluyla dışarı atılır İşte tam bu üzere nedenlerle eczaneler kalsiyum destekleriyle dolu Yani işin özü beslenme biçiminizin eksiklerini tamamlamak için destek edici besin vb kullanmak o kadar da makus bir durum değil
Amerikan Beslenme ve Diyetetik Akademisi Birleşik Krallık Diyetisyenler Derneği üzere dünyanın önde gelen sıhhat kurumlarının da söylediği üzere âlâ planlanmış bir vegan beslenme her yaştan insan için sağlıklı ömrü destekleyebilir Besin alımı uygun planlandığında istikrarlı bir vegan beslenme çocuklar ile hamilelik ve emzirme periyodu dahil yetişkinler tarafından yararlanılabilir Münasebetiyle ölümcül olmayan birtakım nedenler var diye kimsenin veganlığını ertelemesine gerek yok
Sizce vegan olma kararını büyüdüklerinde kendileri almaları gerekmiyor mu
Berat Hayır Ben bir veganım lakin kimse bana çocukken vegan olmak ister misin diye sormadı Bu da tıpkı bunun üzere bir durum Tahminen vegan hayatı ona dayatamazsınız zira bu etik değildir lakin vegan hayatı seçmesini sağlayabilirsiniz zira esasen tabiatta her ebeveyn çocuğunu doğru olduğuna inandığı biçimde yetiştirir
Arkadaşları sütlü çikolata yerken dışlanmış hissine kapılmazlar mı Tahminen de bu durumun neden olacağı olumsuz ruhsal tesirler olacaktır
Berat Özür dileyerek bu soruya yanıtım lakin varsayımlar üzerinden olabilir sanıyorum zira bu türlü bir soruyu sağlıklı formda fakat bir pedagog yanıtlayabilir gibime geliyor Ancak benim fikrim etrafta ziyanlı olduğu düşünülen asitli içecekleri trans yağlı cipsleri ve buna benzeri birçok eseri yemesine ebeveynleri tarafından müsaade verilmeyen birçok çocuk var
Ayrıca günümüzde her eserin bir vegan alternatifi olduğunu düşünecek olduğumuzda küçük yaşlardan itibaren çocuğumuza verdiğimiz bitkisel sütlü çikolatayı severek yiyen bir çocuğun kendi iç dünyasında bahsi geçen husustan ruhsal olarak ağır formda etkilenmeyeceğini de düşünebiliriz
Sizin ya da etrafınızdaki vegan bireylerin bebeklerinin gereğince gelişmeyeceği kanısına kapıldığı oluyor mu
Berat Bu bahisle ilgili hiçbir tanıdığımdan asla buna emsal bir telaş hissini hissetmedim ve duymadım İnsan inanmadığı bir doğruyu sürdüremez etrafımdaki kimse istikrarlı bir bitkisel beslenmenin kimse için eksik kalacağını düşünmüyor
Vegan olmayan bireyler yetersiz beslenme nedeniyle bebeğinin vefatına sebep olunca birebir ceza veriliyor mu Bu ebeveynler neden haberlerde yer bulmuyor
Berat Bu hususla alakalı hiçbir habere rastlamadım lakin bebeğinin bakımını ve temel gereksinimlerini karşılamayan ebeveynler bence dünyanın her yerinde ilgili kurumlar tarafından ziyaret edilip gerekli yaptırımlar ve gerekli cezalarla karşılaşıyor Ama ebeveyn vegan olduğunda ne yazık ki üzerine basa basa haber yapılıyor Artık buna tık tuzağı mı dersiniz hayvansal gıda sanayilerinin kirli işbirliği mi yoksa popülist medyanın eseri mi bilemiyorum
Son olarak mevzuyla ilgili eklemek istedikleriniz nelerdir
Berat Düzenli olarak her yıl içerisinde bu ve bunun üzere misal kimi haberler tekraren tekrar ortaya çıkarılarak veganlık tersliği veganlığı karalayacak atılımlar yapılıyor Bunlara biz yabancı değiliz veganlığı kötüleyen ataklar yıllardır muhakkak sanayilerin takviyesiyle her vakit yapılmış Biz veganlar olarak artık insanların okudukları haberleri ayrıntısıyla araştırıp bir fikre sahip olmalarını ve yanlışsız olduğunu düşündükleri kimi şeyleri yine gözden geçirmelerinin faydalı olduğunu düşünüyoruz
Çünkü biz çocukluğumuzdan beri doğru zannettiklerimizle kandırıldığımızı düşünüyoruz Buradan vegan yaşama sıcak bakan lakin belli korkulara sahip olan herkese bu tasaları vaktinde her veganın yaşadığını ancak atlamaya korktuğumuz pencerenin taban katta olduğunu söylemek istiyorum Unutmayın kıyıdan suya girmediğiniz her dakika suya girmenizi daha sıkıntı hale getiriyor Her birey için daha adil bir dünya umuduyla sevgiler
Sorularımızı yanıtladığı için Berat a teşekkürler Husus hakkında Uzm Dr Oğuzcan Kınıkoğlu Diyetisyen Kevser Başkara ve Kardiyolog Murat Kınıkoğlu’nun görüşleri şu halde
Uzm Dr Oğuzcan Kınıkoğlu kendi internet sitesinde mevzuya şu halde değiniyor:
Son vakitlerde haberlerde bebeklerini vegan besledikleri için mahpusa girdiler formunda haberler görüyoruz Yeni doğan bebeklerini yanlış besledikleri için vefatına yol açan vegan aileyi dahi gördük Maalesef çocuklarını sırf patates püresiyle besleyen sorumsuz ailelerin faturası veganlığa kesiliyor
Vegan beslenen çocuklarda aile şuurlu olduğu takdirde asla protein eksikliği olmaz Yapılan bir çalışmada vegan beslenen çocuklar takibe alınıyor Bebekler birinci 6 ay anne sütü emiyorlar devamında vegan besleniyorlar Çıkan sonuç Vegan beslenen çocuklar olağan büyüme ve gelişmeyi sağlıyor
Ailelerin dikkat etmesi gereken sırf bebeklerinin gereksinimi olan makro ve mikro besinleri dengelemektir En az birinci 6 ay olmak üzere anne sütü çok kıymetlidir Annenin emzirirken kâfi B12 vitamini ve Omega 3 aldığından emin olmak gerekir Her yeni doğana verildiği üzere D vitamini ve 6 aydan sonra demir destekleri vegan bebeklerde de kullanılabilir Araştırmalar vegan beslenen çocukların daha çok lif vitamin ve antioksidan aldığını göstermektedir
Diyetisyen Kevser Başkara’nın veganlik.org’a verdiği röportajdan:
Vegan beslenme çocuk ve bebekler için de uygun Bir bebeğin esasen ete ya da süte gereksinimi yok Aslında çocuğun et yememesi lazım Etteki büyüme faktörü çocuk için hayli ziyanlı Çocuğun istikrarlı büyümesinin önünde bir pürüz Et yedirerek çocuğun büyüme seyrinin önüne geçiyorsunuz
Hayvansal besinlerle beslenen çocukların ergenliğe daha erken girdiğine dair Harvard’da yapılan bir çalışma var Bu hayvansal eserlerdeki önemli oranda büyüme hormonuna işaret ediyor Çabuk büyüme ise uygun bir şey değil insan kademeli bir halde büyümeye uygun
Daha süratli ve daha erken kemikleşme oluşuyor Süt de o denli mesela çocuğa verilmemesi gereken bir şey Çocuğun bağırsakları daha yeni gelişmeye başlıyor Anne sütünü bıraktıktan çabucak sonra inek sütüne başlarsanız bağırsaklarında makul mikro kanamalar oluşuyor Süt çok da alerjen bir sıvı Ülkelerdeki laktoz alerjilerine bakınca inanılmaz makûs bir tablo Zira laktozu sindiren enzimle ilgili bir kahrımız var
Kardiyolog Murat Kınıkoğlu’nun mevzu hakkındaki görüşleri ise şu biçimde
Önemli Not Bebeğinizi nasıl beslemeye karar verirseniz verin tertipli olarak hekim denetimine götürmeyi ihmal etmeyin Hiçbir şey bebeğinizin sıhhatinden daha değerli değil