‘Kara günlerin parlak ve muteber dostu’ altın, savaş fiyatlamasında ABD enflasyonuyla kararsız kalsa da son ayların en süratli yükselişini yaptığı haftayı gücünü toparlayarak tamamladı. İsrail-Filistin savaşının geniş bir alana yayılmasından telaş edilirken, altın da tam da bugünlerin yatırımı olarak Fed’den gelen açıklamalara ve enflasyona aldırmadan tırmanışa geçti. Fiyatlamalarda beklentiler ne olmuş gelin birlikte bakalım.
Ons altın fiyatı son 7 ayın en güçlü haftalık yükselişini yaparken, dolardaki yükselişle baskı görse de içeride gram altın güç buldu.
Ons altın fiyatı, son bir haftada yüzde 5,45 oranında kıymet yararıyla 27 Eylül’de indiği 1.900 doların üzerine yine yerleşecek üzere görünüyor.
Yeni haftaya başlarken, yeni gündemimiz olan İsrail-Filistin çatışmasının genişlemesi mümkünlüğü kaygı yaratırken, inançlı liman olarak görülen altın da öne çıkıyor.
Ons altın haftanın son süreç gününü yüzde 3,43 oranında artışla 1.932,97 dolar düzeyinde tamamlarken, en son mart ayında bu türlü yükselişler görülmüştü.
Altın, kriz ve jeopolitik olarak riskli periyotlarda yatırımcılar için inançlı liman olmaya devam ediyor.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz siyasetine dair iletilerin sert düşüş yaşattığı altın fiyatlarında, enflasyon dataları, ÜFE ve geçen haftaki tarım dışı istihdam verisi sonrası geleceğe dair tasalar güçlü kalıyor.
Para piyasalarında fiyatlamalar, Fed’in gelecek ay faizi bırakma ihtimalini yüzde 90 görüyor.
ABD tahvillerinde ve dolar endeksinde de hudutlu gerilemeler altın fiyatlarında baskıyı hafifletiyor.
Ons altının yanı sıra dolardaki yükselişle de fiyatlanan gram altın fiyatı da seçimler sonrası çabucak her ay yaşadığı günlük sert yükselişlere bir yenisini ekledi.
Haftayı 1.725 TL’den tamamlayan gram altın, haftanın son süreç gününü yüzde 3,5’in üzerinde bir yükselişle tamamladı.
Çeyrek altın 2.868 liradan başladığı günü 2.903 liradan tamamladı. Cumhuriyet altını da bir gün evvel 11 bin 427 liradan fiyatlanırken, haftayı 11 bin 611 liradan tamamladı.
ABD’de açıklanan enflasyon datalarının beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi altın fiyatlarını baskılarken, İsrail-Filistin savaşıyla Ortadoğu’da gerginliğin devam edebileceği telaşları de çatışıyor.
Evrim Küçük’ün Ekonomim’deki tarihî tahliline nazaran altın, jeopolitikle hem yüksek reaksiyon veriyor hem de yükselişle reaksiyon veriyor.
1973’te başlayan Yom Kippur Savaşı ve sonrasında 1978 İran İhtilali, 1979 İran-Irak savaşı, İran rehine krizi ve yıl sonunda o periyot Sovyetler Birliği olan Rusya’nın Afganistan’ı işgaliyle dünyada yaşanan değerli olaylarda, 1978’in başında 200 dolar olan altının ons fiyatı, 1979 sonunda 800 doların üzerine çıkmıştı. Olaylar yatıştıktan yaklaşık 3 yıl sonra 1982’de 400 dolar düzeyine gerilemişti.
1990 yılında Irak’ın Kuveyt’i işgaliyle 1. Körfez Savaşı başlamış, altın fiyatları yükselirken, 1991 yılı sonunda evvelki düzeylerine dönmüştü.
Dünyada terör algısını değiştiren 11 Eylül 2001’de altın fiyatları 300 dolar civarında olurken, 10 yıl boyunca Eylül 2011’e dek yükseldi. 1.921 dolara ulaşarak 10 yılda yüzde 540 oranında arttı.
2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşı da altın fiyatlarını 1.880 dolardan 1 haftada 2.070 dolara kadar çıktı.
“Gerilim sürdükçe, altın da parlayacak.”
Dünya Altın Kurulu raporunda, ‘Jeopolitik olaylar ve altına tesiri, savaş atlatılsa bile global risk primi evvelki 10 yıla nazaran daha yüksek bir yerde kalmayı sürdürecek’ denilirken, altında kredi riskinin olmayışı ve riskli varlıklarla negatif korelasyonu olması nedeniyle jeopolitik tansiyonların altın fiyatlarında yükselişi desteklemesinin olağan olduğu da vurgulandı.
Merkez bankalarının altın alımları sürecek üzere görünüyor.
2023 Nisan ve Mayıs aylarında net negatif talep oluşmasına rağmen, merkez bankalarının güçlü altın alımına geri döndü. Ağustos ayında satışlar sakin kalırken, alımlar toplamda 77 ton oldu. Merkez bankalarının 2023 son çeyrekte de alımlara devam etmesi mümkün görünüyor.
İsrail-Filistin savaşı öncesinde altın, faiz ortamına karşı hassas olurken, finans kuruluşları da varsayımlarını revize etmişti.
Altının onsu ekim ayında 1.810 dolara kadar gerilerken, UBS ekonomistleri, ‘ABD’de tahvil getirilerinin ve doların nerede tepe yapacağına dair belirsizlik, yakın vadede altın için olumsuz bir tesir yaratıyor. Faiz oranları ve dolar güçlendiğinde sarı metal baskı altına giriyor. Daha evvel 2.100 dolar olan Haziran 2024 sonu beklentisi 1.950 dolara çekildi” tabirlerini kullanmışlardı.
